زیان ضلالت (قرآن)از آثار ضلالت با توجه به آیات قرآن، زیان است. ۱ - قرار گرفتن در زمره زیانکارانگمراهى موجب قرار گرفتن در زمره زیانکاران: ۱. «... وَ ما يُضِلُّ بِهِ إِلَّا الْفاسِقِينَ • ... أُولئِكَ هُمُ الْخاسِرُونَ؛ ... ولى تنها فاسقان را با آن گمراه مىسازد! ... آنها زيانكاران واقعى هستند.» ۲. «وَ اتَّخَذَ قَوْمُ مُوسى مِنْ بَعْدِهِ مِنْ حُلِيِّهِمْ عِجْلًا جَسَداً لَهُ خُوارٌ أَ لَمْ يَرَوْا أَنَّهُ لا يُكَلِّمُهُمْ وَ لا يَهْدِيهِمْ سَبِيلًا اتَّخَذُوهُ وَ كانُوا ظالِمِينَ • وَ لَمَّا سُقِطَ فِي أَيْدِيهِمْ وَ رَأَوْا أَنَّهُمْ قَدْ ضَلُّوا قالُوا لَئِنْ لَمْ يَرْحَمْنا رَبُّنا وَ يَغْفِرْ لَنا لَنَكُونَنَّ مِنَ الْخاسِرِينَ؛ قوم موسی بعد از رفتن او (به ميعادگاه الهى)، از زيورهاى خود مجسمه گوسالهاى ساختند؛ كه صدايى همچون صداى گوساله داشت. آيا آنها نمىديدند كه با آنان سخن نمىگويد، و به راه راست هدايتشان نمىكند؟! آن را خداى خود انتخاب كردند، و ستمكار بودند. و هنگامى كه حقيقت در دسترسشان قرار گرفت، و ديدند گمراه شدهاند، گفتند: اگر پروردگارمان به ما رحم نكند، و ما را نيامرزد، بطور قطع از زيانكاران خواهيم بود.» ۳. «وَ مَنْ خَفَّتْ مَوازِينُهُ فَأُولئِكَ الَّذِينَ خَسِرُوا أَنْفُسَهُمْ فِي جَهَنَّمَ خالِدُونَ • قالُوا رَبَّنا غَلَبَتْ عَلَيْنا شِقْوَتُنا وَ كُنَّا قَوْماً ضالِّينَ؛و آنان كه كفه ترازوهاى عمل آنها سبك باشد، كسانى هستند كه سرمايه وجود خود را از دست داده، در جهنم جاودانه خواهند ماند. مىگويند: پروردگارا! تيرهبختى ما بر ما چيره شد، و ما گروه گمراهى بوديم.» ۴. «وَ مَنْ يُضْلِلِ اللَّهُ فَما لَهُ مِنْ وَلِيٍّ مِنْ بَعْدِهِ ... • ... إِنَّ الْخاسِرِينَ الَّذِينَ خَسِرُوا أَنْفُسَهُمْ ... • وَ ما كانَ لَهُمْ مِنْ أَوْلِياءَ يَنْصُرُونَهُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَ مَنْ يُضْلِلِ اللَّهُ فَما لَهُ مِنْ سَبِيلٍ؛كسى راكه خدا گمراه كند، هيچ سرپرست و ياورى جز او نخواهد داشت ... زيانكاران واقعى آنانند كه سرمايه وجود خود را از دست دادهاند ... آنها جز خدا سرپرست و ياورى ندارند كه ياريشان كنند؛ و هر كس را خدا گمراه سازد، هيچ راه نجاتى براى او نيست.» ۲ - متضرر شدن گمراهانضرر و زيان گمراهى، تنها متوجّه خود گمراهان: ۱. «... وَ مَنْ ضَلَّ فَإِنَّما يَضِلُّ عَلَيْها ...؛... و هر كس گمراه گردد، به زيان خود گمراه مىگردد....» ۲. «... وَ مَنْ ضَلَّ فَإِنَّما يَضِلُّ عَلَيْها وَ لا تَزِرُ وازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرى ...؛... و آن كس كه گمراه گردد، به زيان خود گمراه مىشود؛ و هيچ گنهكارى بار گناه ديگرى را به دوش نمىكش....» ۳. «... وَ مَنْ ضَلَّ فَقُلْ إِنَّما أَنَا مِنَ الْمُنْذِرِينَ؛... و هر كس گمراه گردد بگو: من فقط از بيمدهندگانم!» از اينكه فعل «ضلّ» به خود فرد نسبت داده شده و انذارنيز مربوط به او است، مطلب ياد شده قابل برداشت است. ۴. «قُلْ إِنْ ضَلَلْتُ فَإِنَّما أَضِلُّ عَلى نَفْسِي ...؛بگو: اگر من گمراه شوم، از ناحيه خود گمراه مىشوم؛ و اگر هدايت يابم، بوسيله آنچه پروردگارم به من وحى مىكند مىباشد؛ زيرا او شنوا و نزديك است.» ۵. «... وَ مَنْ ضَلَّ فَإِنَّما يَضِلُّ عَلَيْها ...؛... و هر كس گمراهى را برگزيند، تنها به زيان خود گمراه مىگردد....» ۳ - زیانکاری گمراهان بنیاسرائیلزيانكارى، فرجام حتمى گمراهان بنیاسرائیل، در پرستش گوساله سامری: «وَ اتَّخَذَ قَوْمُ مُوسى مِنْ بَعْدِهِ مِنْ حُلِيِّهِمْ عِجْلًا جَسَداً لَهُ خُوارٌ أَ لَمْ يَرَوْا أَنَّهُ لا يُكَلِّمُهُمْ وَ لا يَهْدِيهِمْ سَبِيلًا اتَّخَذُوهُ وَ كانُوا ظالِمِينَ • وَ لَمَّا سُقِطَ فِي أَيْدِيهِمْ وَ رَأَوْا أَنَّهُمْ قَدْ ضَلُّوا قالُوا لَئِنْ لَمْ يَرْحَمْنا رَبُّنا وَ يَغْفِرْ لَنا لَنَكُونَنَّ مِنَ الْخاسِرِينَ؛ قوم موسى بعد از رفتن او (به ميعادگاه الهى)، از زيورهاى خود مجسمه گوسالهاى ساختند؛ كه صدايى همچون صداى گوساله داشت. آيا آنها نمىديدند كه با آنان سخن نمىگويد، و به راه راست هدايتشان نمىكند؟! آن را خداى خود انتخاب كردند، و ستمكار بودند. و هنگامى كه حقيقت در دسترسشان قرار گرفت، و ديدند گمراه شدهاند، گفتند: اگر پروردگارمان به ما رحم نكند، و ما را نيامرزد، بطور قطع از زيانكاران خواهيم بود.» ۴ - پانویس
۵ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۱۹، ص۷۳، برگرفته از مقاله «زیان ضلالت». |